So sánh mô hình Smart City Việt Nam và quốc tế về công nghệ và phát triển đô thị
Trong bối cảnh chuyển đổi số bùng nổ, khái niệm Smart City – đô thị thông minh – ngày càng thu hút sự chú ý toàn cầu. Từ Los Angeles, Tokyo cho đến Singapore, mô hình này đã hiện hữu như một xu hướng tất yếu, định hình tương lai phát triển đô thị. Tại Việt Nam, dù còn đang ở giai đoạn khởi đầu, Smart City cũng bắt đầu hiện diện rõ nét, đặc biệt tại các trung tâm kinh tế như Hà Nội, TP.HCM và Bình Dương. Vậy, điểm khác biệt trong phát triển và ứng dụng công nghệ giữa các Smart City trong nước và quốc tế là gì? Làm thế nào để Việt Nam có thể học hỏi để phát triển mô hình đô thị thông minh một cách bền vững?
Tổng quan về Smart City: Cốt lõi của sự phát triển đô thị hiện đại
Smart City hay đô thị thông minh là mô hình đô thị tích hợp công nghệ số như Internet vạn vật (IoT), trí tuệ nhân tạo (AI), dữ liệu lớn (Big Data) nhằm nâng cao chất lượng cuộc sống, cải thiện quản lý đô thị, đồng thời giảm thiểu tác động môi trường. Những thành phố thông minh quốc tế như Singapore hay Barcelona đặt nền tảng toàn diện từ hạ tầng kỹ thuật số đến quy hoạch đô thị, tạo ra hệ sinh thái bền vững và thân thiện với người dân.
So sánh tầm nhìn và quy mô Smart City: Việt Nam và quốc tế
Ở phạm vi quốc tế, các đô thị thông minh đã phát triển quy mô lớn với tầm nhìn dài hạn, tích hợp toàn diện công nghệ cao và thách thức môi trường. Ví dụ, dự án Smart Nation của Singapore không chỉ là khái niệm mà đã được thực thi trên diện rộng, kết nối đa ngành nghề từ giao thông, y tế đến giáo dục.
Ngược lại, mô hình Smart City tại Việt Nam vẫn chủ yếu phát triển theo từng bước, tập trung vào cải thiện dịch vụ công, nâng cao hiệu quả quản lý và phục vụ người dân. Các dự án thường có quy mô vừa và nhỏ hơn, tập trung tại các thành phố lớn như Hà Nội, TP.HCM, Đà Nẵng và Bình Dương – khu vực được xem là trung tâm phát triển bất động sản và đô thị năng động.
Công nghệ và giải pháp ứng dụng: Điểm khác biệt rõ nét
Đô thị thông minh trên thế giới áp dụng chuỗi công nghệ tiên tiến như AI, blockchain, metaverse, tự động hóa hệ thống quản lý giao thông, an ninh và môi trường. Hệ sinh thái số được xây dựng vững chắc nhờ sự phối hợp chặt chẽ giữa chính phủ, doanh nghiệp và cộng đồng người dân.
Tại Việt Nam, công nghệ ứng dụng chủ yếu xoay quanh AI, IoT, hệ thống quản lý tòa nhà, chiếu sáng công cộng và giáo dục thông minh. Tuy nhiên, phần lớn công nghệ này dựa trên nền tảng hợp tác, nhập khẩu hoặc phát triển từ bên ngoài. Một hệ sinh thái số đồng bộ và hoàn chỉnh vẫn còn đặt ra nhiều thách thức, nhất là khi nguồn nhân lực nội địa chưa đáp ứng đủ và hệ thống pháp lý chưa hoàn chỉnh.
Hợp tác công – tư và đầu tư: Thúc đẩy phát triển bền vững
Ở các quốc gia phát triển, mô hình Smart City được hỗ trợ mạnh mẽ bởi liên minh chính phủ – doanh nghiệp công nghệ lớn và cộng đồng khởi nghiệp. Các dự án như Sidewalk Labs của Google hay Smart Dubai trở thành biểu tượng cho sự thành công về hợp tác công – tư, đồng thời thu hút hàng tỷ USD đầu tư toàn cầu.
Việt Nam đang đẩy mạnh hợp tác công – tư nhưng vẫn cần mở rộng và sâu sắc hơn, đặc biệt trong việc khai thác tiềm năng của các doanh nghiệp bất động sản và viễn thông hàng đầu như Vinhomes, Viettel, FPT. Cùng với đó, nguồn vốn đa dạng, từ nội địa đến đầu tư quốc tế, đang được tập trung cho các dự án thông minh quy mô ngày càng tăng.
Điểm mạnh và thách thức trong phát triển Smart City tại Việt Nam
Ưu thế của Việt Nam nằm ở tốc độ phát triển nhanh, sự quan tâm đặc biệt của Chính phủ và các doanh nghiệp lớn, cùng với dân số trẻ, năng động, dễ dàng tiếp nhận công nghệ mới. Cơ sở hạ tầng viễn thông cũng đang được mở rộng nhanh chóng. Đặc biệt, khu vực Bình Dương với các dự án như La Pura đang dần trở thành điểm sáng của các đô thị tích hợp công nghệ hiện đại, xanh và bền vững.
Tuy nhiên, thách thức về nguồn nhân lực công nghệ cao, hệ sinh thái số còn thiếu đồng bộ, cũng như các vấn đề về bảo mật, pháp lý trong chia sẻ dữ liệu vẫn là rào cản cần vượt qua. Việc khuyến khích phát triển công nghệ nội địa và hoàn thiện khung pháp lý sẽ là bước đi quan trọng tiếp theo.
Case study tiêu biểu: Vinhomes Smart City và bài học từ Singapore
Dự án Vinhomes Smart City tại Hà Nội là ví dụ điển hình về đô thị thông minh quy mô lớn ở Việt Nam. Ứng dụng các giải pháp như quản lý tòa nhà thông minh, giao thông tự động và tiện ích công cộng hiện đại, dự án thu hút sự chú ý của nhà đầu tư cũng như cư dân mong muốn trải nghiệm cuộc sống chất lượng cao.
Trong khi đó, Singapore với chiến lược Smart Nation là điểm tham khảo quan trọng. Hệ thống quản lý thành phố tích hợp sâu rộng từ IoT đến AI và các dịch vụ kỹ thuật số hướng đến cải thiện toàn diện năng suất và đời sống. Sự minh bạch chính sách, đầu tư bài bản và hệ sinh thái đa lĩnh vực của quốc gia này là bài học cần thiết cho Việt Nam trong tương lai.
Smart City tại Việt Nam và quốc tế: Xu hướng phát triển và gợi mở
Tại sự kiện Smart City Asia 2025, Việt Nam đã thể hiện rõ tham vọng cùng cam kết phát triển mô hình đô thị thông minh gắn liền với chuyển đổi số và bền vững. Sự kiện là cầu nối quan trọng cho các doanh nghiệp trong nước và quốc tế giới thiệu giải pháp mới, thảo luận về chính sách và hợp tác công – tư.
Xu hướng toàn cầu khẳng định thị trường Smart City sẽ phát triển mạnh mẽ, dự kiến đạt mức 2.800 tỷ USD vào năm 2027. Các thành phố tại Việt Nam, đặc biệt là các khu vực phát triển nhanh như Bình Dương, đang là điểm đến đầy tiềm năng cho dòng vốn đầu tư và đổi mới công nghệ, phù hợp với xu hướng sống xanh, hiện đại của cư dân.
Khởi nguồn từ thực tế, hướng tới tương lai bền vững
So sánh giữa Smart City tại Việt Nam và các mô hình quốc tế cho thấy sự cách biệt về quy mô, công nghệ và tầm nhìn chiến lược. Tuy vậy, với sự thúc đẩy chính sách, đầu tư và hợp tác công – tư ngày càng tăng, Việt Nam có cơ hội rút ngắn khoảng cách này. Các bài học từ Singapore, Barcelona hay Dubai, cùng với các dự án tiên phong như La Pura tại Bình Dương, đóng vai trò then chốt trong việc định hình hướng đi phù hợp, tập trung vào những giá trị cốt lõi của đô thị thông minh: tiện ích, bền vững và chất lượng sống.
Câu hỏi đặt ra là, trong hành trình phát triển này, Việt Nam sẽ ưu tiên khai thác thế mạnh nào để tạo ra mô hình Smart City không chỉ hiện đại mà còn gần gũi và linh hoạt, phù hợp với điều kiện và đặc thù địa phương?